Doğum Yeri Değiştirme Davası

Doğum yeri değiştirme Türk vatandaşlarının kimlik bilgilerinden biri olan “doğum yeri” ibaresinin değiştirilmesi ile ilgili yapılan işlemlere verilen addır. Kimlik bilgilerinin hatalı ya da tamamen yanlış kaydedilmiş olması durumunda bu kayıtların değiştirilmesi için başvuru yapılması gerekmektedir. Özellikle evde gerçekleşen doğumlarda bu bilgilerin hatalı kaydedilmesi daha sık karşılaşılan bir durumdur. Hastanede yapılan doğumlarda hastane kayıtları kullanıldığı için hatalı kayıtlarla çok sık karşılaşılmamaktadır. Öte yandan ailesinin terk etmiş olduğu çocuklarda da yanlış bilgilerle nüfusa kaydedilmiş olma durumu yaşanmaktadır. Doğum yeri değiştirme davası, bu şekilde kimlik bilgileri hatalı veya yanlış yazılmış olan kişilerin başvurduğu bir hukuki yoldur.

Kimlikte Doğum Yeri Değiştirme

Doğum yeri değiştirme davası ile kimliğinde doğum yeri bilgileri yanlış yazılmış olan herkesin bu haklı gerekçeye dayanarak açabileceği ve bu sayede kimlikteki bilgilerini düzeltebileceği bir davadır. Yalnızca haklı gerekçelere dayanarak açılabilecek bu dava ile kimlikte yanlış yazılan doğum yeri tamamen değiştirilebilir ya da hatalı bir yazım söz konusu ise bu durum değiştirilebilir. Bu durumlarda süreç birbirinden biraz farklı olsa da kural olan doğum yerinin değiştirilmesinin ancak dava yolu ile mümkün olduğudur. Bu bakımdan doğum yeri değiştirme haklı gerekçelerle ve dava yolu ile kullanılabilen bir yoldur. Kimlikte yapılan bu hatanın nedenleri; kişinin evde doğması nedeniyle resmi hastane kaydına sahip olmaması ve kimlik kaydı yapılırken kaydı yaptıranların yanlış beyanda bulunması, hastanede resmi kaydı olmasına rağmen nüfusa yanlış beyanda bulunulması, hastane kayıtlarına ulaşılamamış olunması halinde kayda yanlış geçirilmesi gibi nedenler olabilmektedir.

Doğum yeri değiştirme davası bu gibi durumlarda kayıtların düzeltilmesi amacıyla açılabilmektedir. Doğum yeri değiştirme davası bu şekilde somut nedenlere dayanılarak açılabilmekte, yalnızca keyfi olarak kişilerin isteğine bağlı olarak açılamamaktadır. Oysa isim değiştirme ve soyisim değiştirme davaları tamamen keyfiyete bağlı olarak da açılabilen davalar olarak karşımıza çıkmaktadır.

Doğum yeri değiştirme davasının tarafları kimlik bilgisi yanlış yazılan kişi ve nüfus müdürlüğüdür. Halk arasında bu davanın tarafları arasında anne babanın da olduğu zannedilse de bu bilgi doğru değildir. Tarafları yanlış yazılan bir dava dilekçesi ile açılan davada ise davanın reddi kaçınılmaz olacaktır. Bu sebeple, davanızı açmadan önce alacağınız hukuki destek büyük önem taşımaktadır.

Doğum Yeri Değiştirme Davası Şartları Nelerdir

Doğum yerinin kimlik bilgilerine hatalı ya da yanlış işlenmesi sebebiyle açılabilen davaya doğum yeri değiştirme davası denmektedir. Davanın reddi gibi bir durumla karşılaşmamak için davanın haklı gerekçelere dayanması gerektiğinin altını çizmiştik. Buna uymaksızın mesnetsiz açılacak davanın reddi ile karşılaşmanız olasıdır. Bu anlamda davanın reddedilmemesinin ilk şartı haklı sebebe dayanmak olacaktır. Dolayısıyla kişilerin keyfi olarak açabileceği bir dava olmayan doğum yeri değiştirme davasının isim ve soyisim değiştirme davalarında olduğu gibi sırf kendilerini kötü hissetmeleri nedeniyle açılması imkan dahilinde değildir.

Ailenin terk etmiş olduğu ve doğal olarak doğum yeri bilinmeksizin kimlik verilen ve doğum yeri kısmı alelade doldurulmuş kişiler bu bilginin doğrusunu öğrendikleri takdirde bu davayı açma hakkına sahiptirler. Öte yandan kimlik bilgileri hatalı doldurulmuş olan kişiler, ki bunlar çoğunlukla evde doğum sonucunda dünyaya gelmiş ve nüfusa geç kaydolmuş kişiler bakımından geçerlidir, bu bilgilerin düzeltilmesi amacıyla dava açabilmektedirler.

Buradaki bir diğer önemli husus ise kişilerin bazı durumlarda nüfusa kayıtlı oldukları il ya da ilçe ismini değiştirmek istemeleridir. Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in 29.maddesi uyarınca bu durum düzenlenmiştir. Bu maddeye göre köy veya ilçe sınırları içerisinde doğmuş olan çocukların nüfusa kaydı doğdukları ilçe bazında yapılmaktadır. Kısacası, bu kişiler için düzenlenecek doğuma ilişkin tutanakta yalnızca ilçe adı yazılmaktadır. Ancak nüfus müdürlüğünce bu durum köy adı olarak kayıtlara geçtiyse kayıt aynen korunmaya devam edilir. Kişinin talebi halinde düzeltilebilecek olan bu durum talep olmadan kendiliğinden değiştirilmez.

Doğum yeri değiştirme davası usulen uygun olan ve kanunen öngörülmüş olan yoldur.  Ancak doğum yerinin maddi hatadan kaynaklı olarak yanlış yazılması durumlarında dava yoluna başvurmaksızın nüfus müdürlüğüne başvurmak suretiyle gerçekleştirilecek bir düzeltme de mümkündür. Yazım hatası yapılarak “Ankara” yerine “Anakara” yazılmış bir kimliğin düzeltilmesi için pek tabii dava yoluna başvurulması abes olacaktır. Bu durumda ilgilisinin nüfus müdürlüğüne başvurmak kaydıyla bu yazım yanlışını düzelttirmesi olasıdır. Bu durum yukarıda da belirtmiş olduğumuz gibi basit maddi hatalar bulunan kimlik bilgilerinin değiştirilmesi sırasında kullanılabilmektedir. Yani bu yolu kişi apayrı iki şehrin değiştirilecek olması halinde kullanamayacaktır. Ankara olarak yazılan yanlış doğum yerinin İstanbul olarak değiştirilmesi hali ancak ve ancak doğum yeri değiştirme davası ile mümkün olacaktır. Öte yandan harf hataları, harflerin yerlerinin yanlış yazılmış olması gibi durumlarda nüfus müdürlüğüne yazılı olarak yapılacak bir başvuru bu durumun düzeltilmesi için yeterli olacaktır.

Bu dava açıldıktan sonra kullanılabilecek en büyük delil hastane kayıtlarıdır. Kayıtlar ve kimlik arasında fark olması durumunda gerçek doğum yeri ve düzeltilerek kaydedilmesi istenen durum yeri hastane kayıtlarındaki doğum yeri olarak belirlenmektedir. Hastane kaydındaki doğum yeri ile kimlik belirtilmiş olan doğum yerinin aynı olması durumunda ise nüfus kaydının farklı bir yer olarak kaydı mümkün olmayacaktır. Evde doğumlarda bu ispat şartı yani hastane kayıt delilleri aranmamaktadır. Bu durumda dava açan kişinin dayanacağı şey tanık delili yahut başka uygun herhangi bir delil olacaktır. Aynı durum terk edilen çocuklar için de geçerlidir. Ancak bir şekilde bu kayıtlara ulaşılması halinde tabii ki kullanılması ve delil olarak gösterilmesi de mümkündür. Somut olaya ve olayın şartlarına göre şekillenecek ve kullanılabilecek olan delilin tespiti açısından avukatınıza danışmanızda büyük fayda olacaktır. Zira sizi doğru yönlendirecek olan avukatınız olacaktır.

Doğum yeri değiştirme davası için en önemli belgelerden biri dava dilekçeniz olacaktır. Durumu hukuki olarak ayrıntılı şekilde izah eden ve dayanılan temellerin ele alınmış olduğu bir dava dilekçesi elinizi güçlendirdiği gibi, avukatla takip ettireceğiniz dosyanız için öngörülen dava süresi de azalacaktır. Zira hukuki temsilciniz bu durumu lehinize olacak her şekilde yürütecek profesyonelliğe sahip olacaktır.

Doğum Yeri Değiştirme Davasında Hukuki Süre ve Süreç

Doğum yeri değiştirme davası ortalama bir süre vermek gerekirse, yaklaşık 3 ila 6 ay arasında değişen bir sürede sonuçlandırılmaktadır. Mahkemelerdeki dosya yoğunluğunun da hesaba katılmasıyla bu sürenin en fazla 9 ayı bulabileceği söylenebilir. Vekaletname vermek kaydıyla tüm bu süreci avukatınızın sizin adınıza yürütmesi ve sonlandırması mümkündür. Hukuki sürecin takibi ve doğru yönlendirilmesi bakımından avukat aracılığıyla davanızı yürütmenizde fayda olduğunu belirtmek isteriz.

Zamanaşımı süresi öngörülmemiş bir dava olan doğum yeri değiştirme davasında ilgilinin talebi ile bu dava her zaman açılabilmektedir. Bu dava için görevli kılınan mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri iken yetkili asliye hukuk mahkemesi ise seçimlik olarak düzenlenmiştir. Şöyle ki, kişi bu davayı yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesinde açabileceği gibi nüfusa kayıtlı olduğu yer asliye hukuk mahkemesinde de açabilecektir.