Trafik kaza tutanağı itirazı trafik kazası sonucunda kaza yapan iki tarafın aralarında tuttukları ve kusur oranlarının tespitinde büyük rol oynayan tutanağa ilişkin itiraza verilen isimdir. Bu tutanak yalnızca maddi hasar içeren, ölümlü ya da yaralamalı olmayan trafik kazalarında geçerli olan bir prosedürdür. Taraflar arasında hazırlanmış olan trafik kaza tutanağı itirazı mümkün olan bir tutanaktır. Zira geçerli olabilmesi için kurallarına uygun olarak düzenlenmesi yeterlidir. Bilirkişi ya da polis memuru tarafından düzenlenme şartı bulunmayan trafik kaza tutanağı itirazı kabil olması bu bakımdan da yerindedir. Trafik kaza tutanağı altında kaza yapan iki tarafın da imzası bulunan ve kusur oranlarının belirlenmesinde etkin rol oynayan bir tutanaktır. Ancak tarafların tutanak düzenlenirken onaylanmamış olmaları trafik kaza tespit tutanağı itirazı için başvuruda bulunamayacakları anlamına gelmemektedir. Zira her ne kadar kazadaki kusur oranlarını belirlemede etkin rol oynayan bir tutanak olsa da bu tespitin tam anlamıyla yapılması için sigorta şirketlerinin rapor tanzim etmesi gerekmektedir. Tarafların kusur oranları sigorta şirketlerinin tespiti ile belirlenmektedir. Geçerli bir trafik kaza tutanağına taraf ehliyetleri, ruhsatları ve trafik sigorta poliçe nüshaları eklenmelidir.
Trafik kaza tutanağı taraflarca doldurulmayan bazı durumlar ise şu şekilde sıralanabilir:
- Sürücünün ehliyetinin bulunmaması,
- Sürücünün 18 yaşından küçük olması,
- Sürücünün alkollü olması ya da akıl sağlığının yerinde olmaması,
- Kazanın kamu mallarına zarar vermiş olması,
- Araçlardan en az birinin sigortasız olması.
Trafik Kazasında Polis Gerektiren Durumlar Nelerdir
Trafik kaza tutanağı itirazı yapabilmek için öncelikle kurallarına uygun olarak düzenlenmiş, kazaya karışanların tamamı tarafından imza altına alınmış bir tutanak olması şart koşulmuştur. Maddi hasarlı trafik kazalarında kaza tespit tutanağı taraflar arasında tutulup çoğu zaman polis beklemeden tanzim edilmektedir. Trafik polisinin olay yerine ulaşmasının zaman alacağı düşünüldüğü ve tarafların uyuşmazlık yaşamadığı durumlarda trafik kaza tutanağı bu şekilde hazırlanmaktadır. Ancak bazı durumlar vardır ki, trafik polisinin düzenleyeceği bir trafik kaza tespit tutanağı şart koşulmuştur. Bu durumlar;
- Ehliyetsiz araç sürücüsü bulunan kazalara ilişkin tutanaklar,
- Sürücünün sahip olduğu ehliyet sınıfı ile kazaya karışan araç sınıfının farklı olduğu kazalar,
- 18 yaşından küçük ehliyetsiz sürücülerin karıştığı kazalar,
- Kazaya karışan araç sürücülerinden en az birinin alkollü olduğu kazalar,
- Resmi plakalı aracın karıştığı kazalara ilişkin tutanaklar,
- Kaza sonucunda bir üçüncü kişinin maddi zararına yol açılan kazalar,
- Trafik sigortası bulunmayan araçların karıştığı kazalar,
- Ölümlü ya da yaralamalı trafik kazaları olarak sayılmaktadır.
Trafik kaza tutanağı itirazı, yukarıda sayılan hallerde polis tarafından tutulmuş ve taraflarca onaylanmamış tutanaklar geçersizdir. Polis tutanağın tutulmasında rol oynasa da kusur tespiti yapamaz. Tanzim edilen tutanağın tarafların anlaşmaları ve tutanak üzerinde uzlaşmaları sonucunda ortak irade ile imzalanmış olması gerekmektedir.
Trafik Kazalarında Kusur Oranı Tespiti
Trafik kaza tutanağı itirazı tarafların kusur oranlarına yaptıkları yahut ödedikleri cezaya ilişkin yaptıkları itirazları kapsamaktadır. Trafik kazalarında kusur oranı tespiti tarafların tazminat yükümlülüğü ve cezaları açısından büyük önem arz etmektedir. Kusura ilişkin kesinleşen rapor ve bilirkişi raporu sonucu elde edilecek bilgiler ışığında kusur oranı tespiti yapılmış olur. Bu rapor tanzim edilirken baz alınan asıl düzenleme Trafik Kanunu ve Yönetmeliği’dir. Kusur oranı raporu bu yönetmelik uyarınca belirtilen kusur halleri göz önünde bulundurularak düzenlenir ve kesinleşir. Trafik kazasının ölümlü ya da yaralamalı olduğu durumlarda kazaya karışan araç sürücülerinin cezai sorumluluğu da doğduğunu hatırlatmakta fayda var. Bu tür kazalarda hatalı araç sürücülerinin alacakları ceza da bu rapordaki kaza kusur oranına göre belirlenecektir. Trafik kaza tutanağı itirazı bu yönüyle maddi hasarlı kazalarda sizi maddi açıdan korurken, ölümlü ya da yaralamalı kazalarda ise hükmedilecek cezanın hakkaniyeti açısından önem taşımaktadır.
Trafik Kaza Tutanağı İtirazı Nasıl Yapılır
Trafik kaza tutanağı itirazı yapabilmek için, itiraz edecek tarafın Sigorta Birliği Merkezi internet sitesi üzerinden itiraz talebini iletebileceği online itiraz formunu doldurması gerekmektedir. Sigorta Birliği Merkezi maddi hasarlı trafik kazalarının kaza tespit tutanaklarının, sigorta şirketleri tarafından iletilmesi ile belirli bir sistemde toplamaktadır. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi adı verilen bölümde toplanan bu tutanaklara yapılacak itirazlar online olarak sistem üzerinden yapılmaktadır. Kazaya karışan tarafların sigorta şirketleri, kendi sigortasını taşıyan araçların kusur oranlarını yüzde 0, 50 ya da 100 olarak belirleyerek raporları sisteme girerler. Sigorta şirketleri arasında uyuşmazlık bulunmaması halinde dosya sonuçlanmış olur. En az bir sigorta şirketi tarafından farklı bir kusur oranı belirlenmesi suretiyle uyuşmazlık çıkması durumunda Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu’nda işleme giren dosya bu komisyonun 3 iş günü içerisinde vereceği karar ile birlikte sonuçlandırılmış olacaktır. Bu karar üzerine kendisine e-posta, SMS yollarıyla bilgi verilen taraflar trafik kaza tutanağı itirazı yapma hakkına sahip olur.
Bu bilgi kendilerine gelen sigortalılara 5 gün içerisinde kusur oranına itiraz etme hakkı verilmiştir. Trafik kaza tutanağı itirazı için bu 5 günlük sürede itiraz etmeyen ya da etse de itirazı Sigorta Birliği Merkezi tarafından herhangi bir sebeple kabul edilmeyen sigortalılar bu aşamadan sonra trafik kaza tutanağı itirazı için özel hukuk yollarına başvurma hakkına sahip olacaklardır.
Herhangi bir ödeme yaparak ceza ödemiş olan kaza taraflarından her biri trafik kaza tutanağı itirazı için kazanın gerçekleştiği yerdeki trafik mahkemelerine başvuruda bulunabilirler. Trafik mahkemeleri ihtisas mahkemeleri olduğu için, bulunmadıkları yerlerde trafik kaza tutanağı itirazı sulh ceza hakimliklerine yapılmaktadır. Aynı şekilde yaralamalı ya da ölümlü trafik kazalarında da itirazlar sulh ceza hakimliklerine yapılmaktadır. Trafik kaza tutanağı itirazı tutanaktaki maddi hataların tespitinin mahkeme tarafından yapılmasının istenmesi şeklinde gerçekleşir.
Mahkeme görevlendireceği bilirkişi marifetiyle ya da keşif yaparak olay yeri incelemesine göre karar verecektir. Bu inceleme ile birlikte trafik kaza tutanağı itirazı hakkında oluşturulacak bilirkişi raporu ile birlikte mahkeme bu rapora bağlı olmaksızın kararını verecektir. Trafik kaza tutanağı itirazı sonucunda düzenlenecek bilirkişi raporunun kaza tespit tutanağı yerine geçmediği ve mahkemeyi bağlamadığına dikkat etmek gerekmektedir.
Trafik Kaza Tutanağı İtiraz Süresi
Trafik kaza tutanağı itirazı herhangi bir zamanaşımı ya da hak düşürücü süreye bağlanmamıştır. Bu durumda, kazanın tarafları istedikleri zaman bu itiraz için başvuruda bulunma hakkına sahiptirler. Yalnızca tarafların dikkat etmesi gereken husus zaman geçtikçe yolda veya kaza yapılan alanda meydana gelebilecek değişiklikler olacağı ve bu noktada tespitin değişeceğidir.
Trafik Kaza Tutanağı Kusur Oranı İtirazı
Trafik kaza tutanağı itirazı kusur oranları üzerindeki anlaşmazlık üzerine de yapılabilmektedir. Kusur oranının yanlış gösterilmiş olması, kusursuz birinin kusurlu gösterilmesi gibi gerekçelerle trafik kaza tutanağı itirazı yapılabilir. Kaza gerçekleştikten ve tutanaklar sigorta şirketlerine iletildikten sonra yapılacak trafik kaza tutanağı itirazı sürecinde kusur oranı taraflarca kendi lehlerine çevrilmeye çalışılmaktadır. Bu sebeple itiraz için başvuran taraf genellikle trafik kaza tutanağı sonucunda mağdur edilen taraf olarak karşımıza çıkmaktadır.