Ruhsatsız Silah Bulundurma, Taşıma veya Satın Alma Suçu
Ruhsatsız silah cezası 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’un 12’nci ve 13’üncü maddesinde açıklanmıştır.
6136 Sayılı Kanun’a Muhalefet Suçu Unsurları
2735 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmelik’in 2’nci maddesinde farklı çeşitte silahların tanımları yapılmıştır. Ateşli silah, tabanca, tam otomatik silah, yivli av tüfeği gibi silahların ruhsatsız olarak bulundurulması, taşınması veya satın alınması suç teşkil edecektir. 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’da belirtilen silahları ruhsatsız taşıyan kişiler 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçundan ruhsatsız silah cezası ile cezalandırılacaktır.
6136 sayılı Kanun’un 12’nci maddesinde ateşli silahları ve mermileri ülkeye sokmak, taşımak ve buna aracılık etmek suçu belirtilmiştir. Bu suç ülkeye sokmak, sokmaya kalkışmak, bunların ülkesine sokulmasına aracılık etmek, ülke içerisinde üretmek, ülkeye yasadışı yollar ile gelen silahları ülke içinde taşımak veya birilerine yollamak, taşımaya veya yollamaya aracılık etmek, satmak veya satmaya aracılık gibi seçimlik hareketlerle işlenebilecektir.
6136 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde ise ateşli silahlarla mermileri satın alma, bunları taşıma, bulundurma suçu belirtilmiştir. Bu suç ateşli silahlara ait mermileri satın alma, taşıma veya bulundurma gibi seçimlik hareketleri biri, birkaçı veya tamamının gerçekleştirilmesiyle işlenebilecektir.
6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçu kasten ve herkes tarafından işlenebilecektir. Failin Kanun’da sayılan seçimlik hareketlerin üzerinde gerçekleştirildiği silahın zilyedi olması gerekmektedir. Burada fail ile silah arasında elle tutulur bir zilyetlik ilişkisi var olmalıdır. Yargıtay’ın[1] kararı uyarınca failin evinde bulunan silahın yatak odasının girişinde yer alması ve aynı silaha ait boş kovanın failin tek katlı evinin bahçesinde tespit edilmesi zilyetlik ilişkisine örnek olarak gösterilebilecektir.
Suçun konusunu oluşturan silah kullanılmaya hazır olmalıdır. Atış kabiliyeti olmayan bozuk silahlar 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçunu oluşturmayacaktır. Silahın kullanıma uygun olup olmadığı Jandarma ve Polis Kriminal Laboratuvarları ile Adli Tıp Kurumu tarafından bilimsel olarak incelenecektir. Silahın arızası basit bir tamirat müdahalesi ile giderilebilecek bir arızaysa silah artık kullanıma uygun sayılacaktır.
6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçunun ispatlanması için silahın madden var olması şart değildir. Silahın ele geçirilememesi halinde boş kovanlar ve benzeri silah parçaları üzerinde inceleme yapılarak cezaya hükmolunabilecektir.
Ayrıca bu suçlarda seçimlik yaptırım öngörülmemiştir. Mahkeme hem hapis hem de adli para cezasına hükmedecektir.
Ruhsatsız silah bulundurma suçu diğer suçlarla birlikte işlendiğinde gerçek içtima kurallarına göre cezaya hükmolunacaktır.
Ruhsatsız Silah Cezası
6136 sayılı Kanun’un 12’nci maddesi uyarınca her kim bu Kanunun kapsamına giren ateşli silahlarla mermileri ülkeye sokar veya sokmaya kalkışır veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık eder veya bunları 29/6/2004 tarihli ve 5201 sayılı Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun hükümleri dışında ülkede yapar veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahları veya mermileri bir yerden diğer bir yere taşır veya yollar veya taşımaya bilerek aracılık eder, satar veya satmaya aracılık ederse veya bu amaçla bulundurursa beş yıldan on iki yıla kadar hapis ve beşyüz günden beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılacaktır.
Yukarıda sayılan seçimlik hareketlerin örgüt faaliyeti çerçevesi dışında iki veya daha çok kişinin birlikte işlemesi hali 12’nci maddenin (2) numaralı fıkrasında cezayı ağırlaştırıcı nitelikli hal olarak öngörülmüştür.
Yine 12’nci maddenin (1) numaralı fıkrasında sayılan seçimlik hareketlerin 12’nci maddenin (3) numaralı fıkrasında belirtilen suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek cezalar bir kat daha ağırlaştırılacaktır.
Kanun koyucu 12’nci maddenin (4) numaralı fıkrasında cezayı ağırlaştıran bir başka nitelikli hali belirtmiştir. Buna göre ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik veya dürbünlü tabanca veya bu fıkrada sayılanların benzerleri olması ya da bu niteliği taşımayan ateşli silahlar veya her türlü mermilerin miktar bakımından vahim olması halinde yukarıdaki fıkralarda yazılı cezalar yarı oranında artırılarak hükmolunacaktır. Burada miktar bakımından vahimlik ölçütü dört adetten fazla olmasıdır. Bu fıkrada belirtilmiş olan ateşli silahlar ile benzerlerinin miktar bakımından vahim olması halinde 12’nci maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yazan cezalar bir kat arttırılacaktır.
6136 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesi (1) numaralı fıkrası uyarınca bu Kanun hükümlerine aykırı olarak ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın alan veya taşıyanlar veya bulunduranlar hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adli para cezasına hükmolunacaktır. Bu suçta seçimlik yaptırım öngörülmemiştir. Mahkeme hem hapis hem de adli para cezasına hükmedecektir.
13’üncü maddenin (2) numaralı fıkrasında kanun koyucu cezayı ağırlaştıran nitelikli bir hal öngörülmüştür. Buna göre 12’nci maddenin (4) numaralı fıkrasında tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik veya dürbünlü tabanca veya bu fıkrada sayılanların benzerleri olması ya da bu niteliği taşımayan ateşli silahlar veya her türlü miktar bakımından vahim sayılan mermiler olması halinde beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beş yüz günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunacaktır.
Kuru sıkı olarak tabir edilen ses veya gaz fişeği ya da benzerlerini atabilen tabancayı, teknik özelliklerinde değişiklik yaparak öldürmeye elverişli silah haline dönüştüren kişi 13’üncü maddenin (1) numaralı fıkrasında da belirtildiği üzere bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacaktır.
Silah 12’nci maddenin (4) numaralı fıkrasında sayılan silahlardan değilse, 13’üncü maddenin (3) numaralı fıkrası uyarınca bir adet olarak mutat sayıdaki mermileriyle birlikte ev veya işyerinde bulunduruluyorsa bu cezayı azaltan nitelikli bir hal olarak öngörülmüştür. Bu halde bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası ve yirmi beş günden yüz güne kadar adli para cezasına hükmolunacaktır.
Ateşli silahlara ait mermilerin pek az sayıda bulundurulmasını veya taşınması mahkemece vahim olarak takdir edilmezse bu cezayı azaltan nitelikli hal olarak öngörülecektir. Burada hükmolunacak ceza altı aya kadar hapis ve yüz güne kadar adli para cezasıdır.
Ruhsatsız Silah Şikâyet Prosedürü
Ruhsatsız silah cezası için 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçu şikâyete tabi suçlardan olmadığından soruşturma ve kovuşturma resen yapılacaktır. Ruhsatsız silah bulundurma suç tek başına işlenmişse bu suç basit yargılama usulüne tabi olacaktır. Bundan ayrı olarak ruhsatsız silah bulundurma suçu başka suçlarla birlikte işleniyorsa artık bu suçlarla aynı yargılama usulüne uyularak soruşturma ve kovuşturma yürütülecektir.
Şikâyete bağlı olmayan suçlardan sayıldığı için mağdurun şikayetinden vazgeçebilmesi hali burada yoktur. Soruşturma ve kovuşturma resen yürütülecektir. Burada dikkat edilecek husus 8 yıllık zamanaşımı süresi olacaktır. 6136 sayılı Kanun’a muhalefette görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.
Yukarıda hukuki açıdan önem ihtiva eden 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçu konusu genel bir çerçeveyle açıklanmıştır. 6136 sayılı Kanun’a muhalefet suçu ve cezası hususu oldukça önemli ve hukuki danışmanlık alınması gereken başlıca konulardan biridir. Daha fazla bilgi ve danışmanlık için hukuk büromuzla iletişime geçebilirsiniz.
[1] YGCK E. 2011/8-278 K. 2012/96 T. 13.3.2012